Суд ҳокимиятининг одиллиги ва мустақиллиги оширилди

Батафсил

Асосий кўрсаткичлар

  • Олий суд
  • 28 та вилоят судлари
  • 193 та жиноят ишлари бўйича туман (шаҳар) судлари
  • 75 та фуқаролик ишлари бўйича туманлараро, туман судлари
  • 1 та Олий хўжалик суди ҳамда 14 та вилоят хўжалик судлари
  • мавжуд бўлмаган
  • 11 та ҳарбий судлар
  • Олий суд
  • 14 та вилоят судлари
  • 204 таси жиноят ишлари бўйича судлар
  • 80 таси фуқаролик ишлари бўйича судлар
  • 68 таси иқтисодий судлар
  • 28 та маъмурий судлар; шундан: 14 та вилоят судлари; 14 та туманлараро судлар
  • 6 та ҳарбий судлар
  • Мазкур шикоятларни кўриб чиқиш фуқаролик ва хўжалик ишлари бўйича судлари томонидан амалга оширилган
  • Давлат органлари ва уларнинг мансабдор шахслари ноқонуний ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқининг конституциявий кафолатларини амалга оширишлиши таъминланди
  • Илгари маъмурий судлар фаолият юритмаган
  • 2019-2020 йилларда маъмурий судлар томонидан 31,3 мингта ариза кўриб чиқилиб, шундан 21,2 мингтаси (деярли 70%) қаноатлантирилган. Жумладан, ҳокимларнинг 2,6 мингтадан ортиқ қарорлари ноқонуний деб топилиб, фуқаролар ва юридик шахсларнинг бузилган ҳуқуқлари тикланди
  • 914
  • 1253
Судьялар жами сони 27% га оширилди ва натижада судьялар корпуси кучайтирилди
Олий суд
  • 34
  • 73
Фуқаролик ишлари буйича судлар
  • 362
  • 382
Хўжалик ишлари бўйича судлар
  • 143
Иқтисодий судлар
  • 223
Жиноят ишлари бўйича судлар
  • 476
  • 498
Маъмурий судлар
  • мавжуд бўлмаган
  • 143
Ҳарбий судлар
  • 42
  • 12
  • Мазкур институт мавжуд бўлмаган
  • Олий Мажлис ҳузуридаги Суд ҳокимияти мустақиллигини таъминлашга кўмаклашувчи комиссия ташкил этилди
  • Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Олий малака комиссияси фаолият юритган
  • Судьялар ҳамжамиятининг органи ҳисобланадиган Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ташкил этилди
Натижада судьяларни танлаш ва тайинлаш механизмлари мустақил ва ошкор бўлди
  • Олий малака комиссияси раиси Сенат аъзолари орасидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармойиши билан тайинланган
  • Судьялар олий кенгаши раиси Ўзбекистон Республикаси Президентининг тақдимига биноан Сенат томонидан тайинланади
Натижада судьяларни танлаш ва тайинлаш механизмлари мустақил ва ошкор бўлди
  • Олий малака комиссияси 14 та ваколатга эга бўлган
  • Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгашига 29 та ваколат берилди
  • Олий малака комиссияси таркиби 17 нафар аъзодан иборат бўлиб, қонунчилик, ижро ҳокимияти ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар вакилларидан шакллантирилган
  • Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши таркиби 21 нафар аъзодан иборат бўлиб, судьялар ҳамда фуқаролик жамияти институтлари вакиллари ва ҳуқуқ соҳасидаги юқори малакали мутахассислар орасидан шакллантирилади
  • Судьялар фақат 5 йиллик муддатга тайинланган
  • Судья лавозимида бўлишнинг биринчи маротаба 5 йиллик, навбатдаги 10 йиллик ва муддатсиз даври белгиланди
  • Фаолият юритган 914 нафар судьяларнинг барчаси фақат 5 йилга тайинланган

Фаолият юритаётган 1 253 нафар судьяларнинг

  • 586 нафари биринчи 5 йиллик муддатга
  • 603 нафари 10 йиллик муддатга
  • 64 нафари муддатсиз даврга тайинланган
  • 30 ёш
  • 35 ёш
  • Белгиланмаган эди
  • Олий суд судьялари учун – 70 ёш
  • бошқа судларнинг судьялари учун 65 ёш
  • Илгари номзодларни тайёрлаш ва судьяларнинг малакасини ошириш ижро ҳокимияти – Aдлия вaзирлиги ҳузуридaги Юристлар малакасини ошириш маркази томонидан амалга оширилган
  • Судьялар олий кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактаби ташкил этилди

Юристлар малакасини ошириш марказида:

  • судьяликка тайёрлаш бўйича 3 ойлик ўқув курси
  • судьяларнинг малакасини ошириш бўйича 2 ҳафталик ўқув курси ташкил этилган эди
  • мавжуд бўлмаган

Ҳозирги кунда Судьялар олий мактабида:

  • судьяликка тайёрлаш бўйича 1 йиллик ўқув курси
  • малака ошириш бўйича 2 ҳафталик ўқув курси
  • раҳбарлик лавозимига қайта тайёрлаш бўйича 2 ойлик курслар ташкил этилган
  • Илгари мазкур масалалар билан Адлия вазирлиги ҳузуридаги тегишли департамент шуғулланган
  • Ўзбекистон Республикаси Олий суди ҳузурида Судлар фаолиятини таъминлаш департаменти ташкил этилди
  • Олий суд судьяси 616,6 минг сўм
  • вилоят суди судьяси – 527,6 минг сўм
  • туман суди судьяси 498,7 минг сўм ойлик маош олган
  • Олий суд судьяси 9,1 млн. сўм
  • вилоят суди судьяси 7,6 млн. сўм
  • туман суди судьяси 7,2 млн. сўм ойлик маош олмоқда
  • 2019 йилгача суғурта қилинмаган
  • 2019 йилда 1 261 та судья 1 млрд. 295,4 млн. сўмга суғурта қилинган
  • 2020 йилда 1 378 та судья штат бирлиги 1 млрд. 841,4 млн. сўм
  • 2021 йил 1-чорагида 1 326 судья штат бирлиги 1 млрд. 677,8 млн. сўм
  • Мазкур институт амалиётда бўлиб, одил судлов тизимини ривожлантиришда ўз салбий таъсирини кўрсатган
  • Суд томонидан жиноят ишини қўшимча терговга қайтариш институти бекор қилинди
  • 2007-2016 йиларда ноҳақ айбланиб ва оқланларнинг умумий сони – 138
2017-2020 йиллар кўрсатигичларига нисбатан 4,9% фоизни ташкил этади
  • 2017-2020 йилларда ноҳақ айбланиб ва оқланларнинг умумий сони 2 770 тага етди
  • 22 388 нафар шахс суд залидан озод қилинган
  • 14 191 нафар шахс суд залидан озод қилинган
оҳирги 4 йил суд залидан озод қилинган шахсларнинг сони 25 йил давомида суд залидан озод қилинган шахсларнинг умумий сонига нисбатан 36,6% ташкил этган
  • Мазкур дастурий таъминот мавжуд бўлмаган ва судьялар ўртасида ишлар суд раислари томонидан тақсимланган
  • Судларда ишларни судьялар ўртасида автоматик тарзда тақсимлаш дастурий таъминоти жорий этилди
  • Мазкур дастурий таъминот мавжуд бўлмаган
  • Дастурий таъминот жорий этилганидан бери жами 1 862 076 та иш судьялар ўртасида автоматик тарзда тақсимланган

Шундан:

  • жиноят ишлари бўйича судларда 75 506 та
  • фуқаролик ишлари бўйича судларда 363 034 та
  • маъмурий судларда 979 300 та
  • иқтисодий судларда 444 236 та иш тақсимланган

2016 йилгача судлар фақат 5 та турдаги процессуал мажбурлов чораларини қўллаш ваколатига эга эди, жумладан:

  • қамоққа олиш
  • уй қамоғига олиш
  • мавжуд бўлмаган
  • судланувчини лавозимидан четлаштириш
  • шахсни тиббий муассасага жойлаштириш
  • мавжуд бўлмаган
  • амнистия актини қўллашга оид илтимосномани кўриб чиқиш
  • мавжуд бўлмаган
  • мавжуд бўлмаган
  • мавжуд бўлмаган

Бугунги кунда судлар жами 10 та турдаги процессуал мажбурлов чораларини қўллаш ваколатига эга, жумладан:

  • қамоққа олиш
  • уй қамоғига олиш
  • қамоқда сақлаш ёки уй қамоғи муддатини узайтириш
  • судланувчини лавозимидан четлаштириш
  • шахсни тиббий муассасага жойлаштириш
  • айбланувчининг тиббий муассасада бўлиш муддатини узайтириш
  • амнистия актини қўллашга оид илтимосномани кўриб чиқиш
  • паспортнинг амал қилишини тўхтатиб туриш
  • почта-телеграф жўнатмаларини хатлаб қўйиш
  • мурдани эксгумация қилиш
  • Мазкур институт мавжуд бўлмаган
  • Медиация институти жорий этилди
  • Медиатив келишув асосида тугатилган ишлар мавжуд бўлмаган
  • 2019-2020 йилларда келишув битими ёки медиатив келишув асосида тугатилган ишлар сони фуқаролик ишлари бўйича судларда 1 381 тани ташкил қилган, иқтисодий судларда эса шу 1 714 та иш тугатилган

Бўлим йўналишлари

Бошига бориб © 2017–2021 «Ўзбекистон ислоҳотлар»